آشنایی با اجزای اصلی لپ تاپ و عملکرد هریک از آن ها به کاربر کمک می کند تا در هنگام بروز مشکل به طور تقریبی منشاء ایراد را پیدا کرده و حتی گاهی با اقداماتی جزئی به برطرف کردن اختلال اجزای اصلی لپ تاپ بپردازد. لپ تاپ ها رایانه های شخصی و قابل حملی هستند که بر اساس مدل و شرکت های سازنده می توانند در وزن ها و با ویژگی های متفاوتی عرضه شوند. قطعات اصلی لپ تاپ کمابیش مشابه قطعات اصلی کامپیوترهای رومیزی بوده اما عموما از نظر وزن و اندازه متفاوت هستند.
این کاهش وزن و اندازه در قطعات داخلی لپ تاپ و قطعات خارجی لپ تاپ موجب کم شدن وزن کلی لپ تاپ شده و حمل و نقل آن را برای کاربر ساده کرده اند. لپ تاپ ها را می توان بر اساس ویژگی های مختلف در دسته بندی های متفاوتی جای داد اما به طور کلی تقسیم بندی بر اساس اندازه و نوع کاربری از دیگر موارد شایع تر است. لپ تاپ ها از نظر اندازه به دسته های نوت، اولترابوک و هیبریدی دسته بندی می شوند. تقسیم بندی بر اساس نوع کاربری نیز موجب ایجاد دسته های مالتی مدیا، صنعتی، خانگی و گیمینگ و گرافیک شده است.
اجزای اصلی لپ تاپ های تمامی برندها
در ادامه با نمایندگی لپ تاپ لنوو قصد داریم به معرفی اجزای اصلی لپ تاپ ها بپردازیم. این قطعات اصلی لپ تاپ در دستگاه های تولید شده توسط تمامی شرکت ها مشترک بوده و از این جهت تفاوتی در میان آن ها وجود ندارد.
مادربرد یا motherboard
مادربرد یا همان برد اصلی یکی از مهم ترین اجزای اصلی لپ تاپ محسوب می شود که به نوعی تمام عملکرد لپ تاپ را کنترل می کند. به طور کلی کنترل پردازشگر مرکزی و برقراری ارتباط بین دیگر قطعات بر عهده مادربرد است. این قطعه خود شامل زیرمجموعه هایی می شود که بر روی آن قرار دارند. قطعاتی که بر روی مادربرد قرار دارند عبارتند از:
چیپ های شمالی و جنوبی
در لپ تاپ های قدیمی تر هر دو چیپ شمالی و جنوبی وجود دارد حال آن که در لپ تاپ های مدل جدیدتر چیپ شمالی حذف شده است. این چیپ ها بر روی مادربرد متصل شده و ارتباط آن پردازنده با سایر قطعات اعم از رم و کارت گرافیک را برقرار می کنند.
چیپ I / O
وظیفه کنترل موس، کیبورد و یو اس بی بر عهده این آی سی 128 پایه است.
پورت USB
بسته به مدل و سال ساخت لپ تاپ، در هر دستگاه ممکن است یک یا دو نسل از انواع یو اس بی به کار رفته باشد. تفاوت این پورت ها در سرعت انتقال اطلاعات است به طوری که یو اس بی نسل 1 دارای کم ترین (در حدود 1.5 مگابایت بر ثانیه) و یو اس بی نسل 3 دارای بیشترین (بیش از 5 گیگابایت بر ثانیه) سرعت انتقال داده هستند.
به طور کلی در مدل های جدیدتر از نسل 3 پورت های یو اس بی استفاده شده است. پورت USB یکی از اجزای اصلی لپ تاپ است که معمولا به عنوان پرکاربردترین پورت ارتباطی لپ تاپ محسوب شده و تقریبا تمامی تجهیزات جانبی به وسیله آن به لپ تاپ متصل می شوند. در صورتی که در ارتباط با پورت یو اس بی در لپ تاپ خود به مشکل برخوردید می توانید به مقاله تعمیر پورت یو اس بی لپ تاپ لنوو مراجعه نمایید.
پورت اترنت
پورت ethernet نیز یکی دیگر از قطعات داخلی لپ تاپ بوده و پورتی است که کابل LAN را به لپ تاپ متصل می کند.
پورت های VGA و HDMI
این دو پورت از اجزای اصلی لپ تاپ هستند که برای خروجی تصویر به کار می آیند. این پورت ها این امکان را به کاربر می دهند که بتواند ویدیوهای لپ تاپ را روی نمایشگرهای بزرگ تر مانند ویدیو پروژکتور و تلویزیون تماشا کند.
پردازنده یا CPU
در میان تکنسین های تعمیرات لپ تاپ، پردازنده به عنوان مغز کامپیوتر و لپ تاپ شناخته می شود و در میان مهم ترین بخش های لپ تاپ در رده اول قرار می گیرد. پردازنده از چندین هسته متفاوت تشکیل شده که امکان انجام چندین عملیات متفاوت را به صورت همزمان فراهم می کنند. این دسته از قطعات اصلی لپ تاپ بر روی مادربرد نصب شده و پردازش تمامی داده ها، عملکردهای ریاضی، منطقی مقایسه ای و غیره را بر عهده دارد. این قطعه مهم برای انجام عملکردهای خود نیاز به انرژی برق دارد و در هنگام مصرف انرژی و انجام فعالیت ها گرما تولید می کند.
این گرما در صورتی که از حد خاصی فراتر رود می تواند منجر به وارد شدن آسیب های شدیدی به این بخش شود. یکی دیگر از اجزای اصلی لپ تاپ که برای برطرف کردن گرمای بیش از حد تولید شده در این بخش به کار می رود فن است (تعمیر فن لپ تاپ لنوو). قطعه ای به نام هیت سینک که از جنس آلومینیوم یا مس بوده و از قطعات داخلی لپ تاپ است روی سی پی یو نصب شده و هوای خنکی که توسط فن تولید می شود را به پردازنده مرکزی انتقال می دهد تا دمای این قطعه از حد مجاز فراتر نرود.
کارت گرافیک
در رتبه بندی مهم ترین اجزای اصلی لپ تاپ، کارت گرافیک رتبه دوم را به خود اختصاص می دهد. بخش زیادی از عملکرد لپ تاپ یا کامپیوتر بر مبنای ارتباطات تصویری است و کارت گرافیک بخشی است که وظیفه پردازش تصویر و ارتباط به صفحه نمایش را بر عهده دارد. البته باید در نظر داشت که کیفیت تصویر تنها مربوط به کارت گرافیک نبوده و ویژگی های دیگر قطعات داخلی لپ تاپ، اعم از قدرت پردازنده و حافظه، نیز بر میزان کیفیت تصویر تاثیر مهمی دارند.
در این بخش حافظه ای تعبیه شده که تصاویر آماده شده برای نمایش در صفحه نمایش برای چند لحظه در آن ذخیره می شوند. شرکت های تولید کننده کارت گرافیک عبارتند از Nvidia، AMD و Intel که در مورد اول از نظر قدرت کارت گرافیک تولیدی در رده اول قرار می گیرند.
هارد دیسک یا HDD
هارد دیسک حافظه لپ تاپ بوده و در ظرفیت های مختلفی ارائه می شود که بسته به مدل و برند لپ تاپ ممکن است انواع متفاوتی در دستگاه به کار رفته باشند. این جز از اجزای اصلی لپ تاپ در ذخیره دائمی اطلاعات نقش دارد و متشکل از صفحه ای منعطف و یک هد تشکیل شده که با چرخش هد، امکان ذخیره اطلاعات بر روی هارد فراهم می شود. سرعت چرخش هد در هاردهای مختلف متفاوت بوده و می تواند 4200، 5400، 7200، 10000 یا 15000 دور در دقیقه باشد.
در این میان هارد با دور 7200 بر دقیقه از دیگر انواع میزان مصرف برق بیشتری دارد. هاردها می توانند ظرفیت های متفاوتی از چند صد گیگابایت تا ترابایت داشته باشند و بیشتر انواع جدید در یکی از دسته های 146، 300، 450، 500، 600 و 900 گیگابایت یا 1 و 2 ترابایتی موجود هستند.
این قطعات داخلی لپ تاپ از نظر اندازه نیز متفاوت بوده و عموما در سایزهای 1.8 اینچ و 2.5 اینچ ارائه می شوند. البته هاردهایی با اندازه 3.5 اینچی هم وجود دارند اما از فراگیری کمتری در لپ تاپ برخوردارند و هارد دیسک های به کار رفته در لپ تاپ ها اکثرا در همان دو اندازه گفته شده است.
هارد SSD
این جزء نیز یکی از قطعات اصلی لپ تاپ است و همانند هارد دیسک در فرآیند ذخیره سازی اطلاعات نقش دارد. تفاوت آن با HDD اما در سرعت و طول عمر است. هارد SSD ثابت است و برخلاف هارد دیسک بخش متحرکی ندارد، از همین رو سرعت عملکرد آن نیز بالاتر بوده و طول عمر بیشتری نیز دارد.
به طور کلی هاردهای SSD بر اساس نوع ارتباطی که با مادربرد دارند به چهار دسته M2، SATA، PCIe و NVME تقسیم بندی می شوند. این قطعات داخلی لپ تاپ متناسب با پردازنده هستند و در صورتی که پردازنده سرعت بالایی داشته باشد استفاده از هارد SSD موجب بالاتر رفتن سرعت لپ تاپ و همچنین کم شدن وزن آن می شود. ظرفیت این مدل حافظه از 32 گیگابایت تا 4 ترابایت متغیر است.
رم یا RAM
رم DDR که واقع مخفف Double Data rate است نیز نوعی حافظه محسوب می شود با این تفاوت که این حافظه موقتی بوده و انجام عملیات مورد نظر را در لپ تاپ امکان پذیر می کند. این قطعه ارتباط بین دو بخش از اجزای اصلی لپ تاپ، یعنی پردازنده و هارد را امکان پذیر می کند. سرعت این حافظه نسبت به دو مدل دیگر یعنی HDD یا SSD بسیار بیشتر بوده و در سه مدل DDR4، DDR3 و DDR2 ارائه می شود که نوع اول در لپ تاپ های مدل جدید استفاده می شود.
این قطعات داخلی لپ تاپ در ظرفیت های 2، 4، 8، 16 یا 32 گیگابایتی در بازار موجود هستند و با توجه به مدل و قطعات لپ تاپ از یکی از این ظرفیت ها در دستگاه استفاده می شود. البته در این مورد جای نگرانی نیست زیرا این قطعات اصلی لپ تاپ به راحتی قابل ارتقا بوده و کاربر می تواند آن را با توجه به نیاز خود تعویض کند. نکته ای که در مورد حافظه رم قابل توجه است این است که اطلاعات ذخیره شده بر روی آن موقتی بوده و با هر باز خاموش کردن سیستم از بین می روند.
کش یا CACHE
به طور کلی پردازنده بخشی است که از بالاترین سرعت در میان اجزای اصلی لپ تاپ برخوردار است. اما از آن جا که سیستم عامل بر روی هارد نصب می شود که سرعت کمتری نسبت به پردازنده دارد و از طرفی دستیابی به اطلاعات روی هارد زمان بر است بین پردازنده و رم تاخیر زمانی به وجود می آید.
در لپ تاپ ها و کامپیوترهای خانگی بخشی به نام کش یا حافظه نهان وجود دارد که موجب می شود زمان انتظار در پردازنده کاهش یافته و فرآیند انتقال اطلاعات از حافظه رم به پردازنده با سرعت بیشتری انجام شود.
حافظه کش که از قطعات داخلی لپ تاپ و کامپیوتر است در سی پی یو تعبیه شده و دستوراتی که کاربر به سیستم می دهد در این بخش ذخیره می شود. وجود حافظه کش در سیستم که سرعتی معادل سرعت پردازنده دارد موجب می شود که فاصله زمانی بین حافظه رم و سی پی یو از بین رفته و نیازی به فراخواندن اطلاعات از RAM نباشد.
صفحه نمایش یا Display
صفحه نمایش بخشی است که تصاویر خروجی لپ تاپ یا کامپیوتر بر روی آن نقش بسته و از این طریق به کاربر منتقل می شود. این اجزای قطعات داخلی لپ تاپ به دو مدل LED و LCD عرضه می شوند. مقاله دلیل کم شدن نور صفحه لپ تاپ لنوو و راه کار های رفع آن می تواند به برخی از سوالات شما در ارتباط با مشکلات نور صفحه نمایش که یکی از اجزای اصلی لپ تاپ است پاسخ دهد.
پرپر زدن صفحه نمایش لپ تاپ یکی از مشکلاتیه که لپتاپتون ممکنه باهاش مواجه بشه! مقاله ش رو دنبال کن تا را حلش و یاد بگیری.
اسپیکر
این بخش خروجی صدای لپ تاپ بوده و صدای تولید شده توسط فرمان های مختلف را به کاربر منتقل می کند. خرابی های به وجود آمده در این بخش عموما به راحتی برطرف می شوند و همان طور که در مقاله تعویض و تعمیر اسپیکر لپ تاپ لنوو گفته شده است این قطعه جزو قطعاتی است که تعمیر آن ساده است.
دوربین یا webcam
وبکم نوعی ورودی تصویر است که در بالای صفحه نمایش تعبیه شده است. این بخش با کمک یک کابل فلت به مادربرد متصل شده و تصاویر دریافتی را برای پردازش به آن منتقل می کند. با استفاده از وبکم کاربر می تواند تماس تصویری برقرار کرده و در کنفرانس های تصویری شرکت کند.
برد وای فای یا WIFI
این بخش نیز در دسته اجزای اصلی لپ تاپ دسته بندی شده و محل نصب آن بر روی مادربرد است. امروزه ارتباط به دنیای اینترنت اهمیت فراوانی برای کاربران لپ تاپ دارد و این دستگاه ها به دو صورت بی سیم و سیمی می توانند به اینترنت متصل شوند.
این بخش همان قطعه ای است که وظیفه اتصال لپ تاپ به شبکه بی سیم اینترنت را بر عهده دارد. این دسته از قطعات داخلی لپ تاپ بر اساس سرعت انتقال داده به دو دسته تک آنتنه و دو آنتنه تقسیم می شوند. ماژول وایرلس دو آنتنه سرعتی معادل 300 مگابایت بر ثانیه و وایرلس تک آنتنه سرعتی برابر با 150 مگابایت بر ثانیه دارند.
دی وی دی رایتر یا ODD
این بخش از اجزای اصلی لپ تاپ است اما امروزه تنها در لپ تاپ های با اندازه 14 اینچ به بالا تعبیه می شود و در لپ تاپ های با اندازه کوچک تر امکان نصب این قطعه وجود ندارد هرچند که در مدل های کوچک تر می توان انواع اکسترنال را خریداری کرده و از طریق پورت یو اس بی آن را به لپ تاپ متصل کرد. مقاله تعمیر دی وی دی رایتر لپ تاپ لنوو در ارتباط با مشکلات مربوط به این بخش نگارش شده است.